Το να λέμε “όχι” δεν είναι αγένεια· είναι αυτοφροντίδα. Κι όμως, πολλοί από εμάς δυσκολευόμαστε να θέσουμε όρια, φοβούμενοι ότι θα απογοητεύσουμε τους άλλους ή ότι θα θεωρηθούμε σκληροί. Στην πραγματικότητα, το “όχι” μας προστατεύει και ορίζει το πού τελειώνουμε εμείς και πού ξεκινούν οι άλλοι.
Ένα βασικό βήμα είναι να αναγνωρίσουμε πότε κάτι μας ξεπερνά. Αν νιώθουμε εσωτερική ένταση, αναβρασμό ή κόπωση κάθε φορά που λέμε “ναι”, τότε ίσως κάνουμε κάτι που δεν ανταποκρίνεται πραγματικά στις ανάγκες μας.
Η εξάσκηση στο “όχι” ξεκινά με μικρά βήματα: μπορούμε να ξεκινήσουμε με “όχι τώρα” ή “θα το σκεφτούμε”. Η διατύπωση κάνει διαφορά – όσο πιο ξεκάθαρη και ήρεμη, τόσο πιο εύκολα γίνεται αποδεκτή από τους άλλους.
Θέτοντας όρια, δεν χάνουμε τους ανθρώπους που αξίζουν στη ζωή μας· απλώς φιλτράρουμε όσους δεν σέβονται τον χρόνο, την ενέργεια και τις ανάγκες μας. Είναι μια βαθιά πράξη σεβασμού – προς τον εαυτό μας και προς τους άλλους.
